Từ điển
Dịch văn bản
 
Từ điển Anh - Việt
Tra từ
 
 
Dịch song ngữ - Y học - Sức khoẻ
Photos of shingles (Herpes zoster)
Những hình ảnh của bệnh zô-na (Bệnh dời ăn)
The first symptoms of shingles appear one to five days before the rash. These early warning signs are usually felt in the location where the rash will develop.
Nhiều triệu chứng đầu tiên của bệnh zô-na thường xuất hiện trước khi phát ban từ 1 đến 5 ngày. Những dấu hiệu cảnh báo ban đầu này thường xảy ra ở vị trí sẽ phát ban.

What is shingles?

If you've ever had the chickenpox -- and almost all adults have -- there's a good chance the virus is still at large in your body. The varicella-zoster virus can lie dormant for decades without causing any symptoms. In some people, the virus wakes up and travels along nerve fibers to the skin. The result is a distinctive, painful rash called shingles.

Bệnh zô-na là gì?

Nếu bạn chưa từng bị bệnh thuỷ đậu – và hầu như người lớn nào cũng bị – thì có nhiều khả năng là vi-rút vẫn còn tự do nhởn nhơ trong cơ thể bạn. Vi-rút bệnh thủy đậu có thể “ngủ im” trong một thời gian dài mà không hề gây triệu chứng gì. Ở một số người, vi-rút này “tỉnh thức” và đi dọc các sợi dây thần kinh đến da. Hậu quả là gây ra chứng phát ban đau nhức, đặc biệt được gọi là bệnh zô-na.

What does the shingles rash look like?

The shingles rash can be a distinctive cluster of fluid-filled blisters -- often in a band around one side of the waist. This explains the term "shingles," which comes from the Latin word for belt. The next most common location is on one side of the forehead or around one eye. But shingles blisters can occur anywhere on the body.

Ban zô-na trông như thế  nào?

Ban zô-na có thể là một cụm các vết giộp đầy nước đặc biệt, dễ thấy – thường nổi thành dải quanh một bên của thắt lưng. Điều này giải thích cho thuật ngữ “shingles”, có nguồn gốc từ tiếng La-tinh có nghĩa là “thắt lưng”. Vị trí xuất hiện zô-na thường thấy nhất kế tiếp là một bên trán hoặc quanh một mắt nào đó. Nhưng vết giộp zô-na cũng có thể xuất hiện ở bất kỳ chỗ nào trên cơ thể.

Shingles symptoms: Before the rash

The first symptoms of shingles appear one to five days before the rash. These early warning signs are usually felt in the location where the rash will develop:

   *  Itching

   *  Tingling

   *  Burning

    * Pain

Các triệu chứng của bệnh zô-na: Trước khi phát ban

Nhiều triệu chứng đầu tiên của bệnh zô-na thường xuất hiện trước khi phát ban từ 1 đến 5 ngày. Những dấu hiệu cảnh báo ban đầu này thường xảy ra ở vị trí sẽ phát ban:

* Ngứa ngáy khó chịu

* Ù tai

* Rát

* Đau

Other symptoms of shingles

While the localized pain and rash are the tell-tale signs of shingles, other symptoms may include:

   *  Fever

    * Chills

   *  Headache

    * Upset stomach

Các triệu chứng khác của bệnh zô-na

Mặc dù chứng phát ban và đau tại chỗ là những dấu hiệu báo trước của bệnh zô-na, thì cũng có một số triệu chứng khác:

* Sốt

* Ớn lạnh

* Nhức đầu

* Chột bụng

Shingles or something else?

Small blisters that appear only on the lips or around the mouth may be cold sores, sometimes called fever blisters. They're not shingles, but are instead caused by the herpes simplex virus. Itchy blisters that appear after hiking, gardening, or spending time outdoors could be a reaction to poison ivy, oak, or sumac. If you aren't sure what's causing your rash, see your health care provider.

Bệnh zô-na hay là một bệnh nào đó khác?

Nhiều vết giộp nhỏ chỉ xuất hiện ở môi hoặc quanh vùng miệng có thể là bệnh mụn rộp môi, đôi khi được gọi là bệnh giộp môi. Chúng không phải là bệnh zô-na, nhưng do vi-rút bệnh mụn rộp gây ra. Các vết giộp ngứa xuất hiện sau khi đi bộ đường dài, sau khi làm vườn xong, hoặc sau khi ở ngoài trời vào có thể là phản ứng đối với cây sơn độc, cây sồi, hoặc cây muối. Nếu không rõ nguyên nhân nào khiến cho bạn phát ban thì bạn nên đến khám bác sĩ chăm sóc sức khỏe cho mình nhé.

What causes shingles?

The varicella zoster virus is the culprit behind both chickenpox and shingles. The first time someone is exposed to the virus, it causes the widespread, itchy sores known as chickenpox. The virus never goes away. Instead, it settles in nerve cells and may reactivate years later, causing shingles.  It's also called herpes zoster, but it's not related to the virus that causes genital herpes.

Nguyên nhân gây bệnh zô-na là gì?

Vi-rút bệnh thuỷ đậu là nguyên nhân kế theo sau bệnh thuỷ đậu và bệnh zô-na. Lần đầu tiên bệnh nhân tiếp xúc với vi-rút thì nó có thể gây loét ngứa lan rộng được gọi là bệnh thuỷ đậu. Vi-rút không bao giờ biến mất mà thay vào đó, chúng trú ngụ trong các tế bào thần kinh và có thể hoạt động trở lại nhiều năm sau đó, và gây ra bệnh zô-na. Đây còn được gọi là bệnh dời ăn, nhưng nó chẳng liên quan gì đến vi-rút gây ra bệnh sùi mào gà.

Diagnosing shingles

A doctor can usually diagnose shingles just by looking at the rash. If you have shingles symptoms, see your health care provider even if you think you've never had chickenpox. Many childhood cases of chickenpox are mild enough to go unnoticed, but the virus can still linger and reactivate.  To prevent complications, it's important to start treatment as soon as shingles appears. 

Chẩn đoán bệnh zô-na

Bác sĩ thường có thể chẩn đoán bệnh zô-na chỉ bằng cách quan sát những nốt ban. Nếu bạn có những triệu chứng zô-na thì nên đến khám bác sĩ chăm sóc sức khỏe của mình mặc dù bạn nghĩ mình chưa từng bị thuỷ đậu đi chăng nữa. Nhiều trường hợp mắc thuỷ đậu thời bé nhẹ, bạn có thể không để ý đến, nhưng vi-rút có thể vẫn còn tồn tại và hoạt động trở lại. Để ngăn ngừa biến chứng, điều quan trọng là phải nên bắt đầu điều trị ngay khi bệnh zô-na mới vừa xuất hiện.

How long does shingles last?

Shingles blisters usually scab over in 7-10 days and disappear completely in two to four  weeks. In most healthy people, the blisters leave no scars, and the pain and itching go away after a few weeks or months. But people with weakened immune systems may develop shingles blisters that do not heal in a timely manner.

Bệnh zô-na kéo dài trong thời gian bao lâu?

Các vết giộp của bệnh zô-na thường đóng vảy trong thời gian từ 7-10 ngày và hoàn toàn biến mất trong hai đến bốn tuần. Đối với đa số những người khỏe mạnh thì các chỗ giộp này không để lại sẹo, và chứng ngứa ngáy hoặc đau đớn cũng sẽ không còn nữa sau một vài tuần hoặc một vài tháng. Nhưng người có hệ miễn dịch yếu thì có thể bị giộp zô-na không thể lành sớm được

Who's at risk for shingles?

Anyone who has ever had chickenpox can get shingles, but the risk increases with age. People older than 60 are 10 times more likely to get shingles than children under 10. Other factors that increase your risk include:

    * Some cancer medicines

    * Steroid medicines

    * Long-term stress or trauma

   *  A weak immune system from illnesses such as cancer or HIV

A quarter of adults will develop shingles at some point, and most are otherwise healthy.

Đối tượng nào có nguy cơ bị bệnh zô-na?

Bất cứ người nào đã từng bị thủy đậu đều có thể bị bệnh zô-na, nhưng nguy cơ mắc bệnh tăng lên theo tuổi tác. Người già trên 60 tuổi có nguy cơ bị bệnh gấp 10 lần so với trẻ nhỏ dưới 10 tuổi. Nhiều yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh của bạn gồm:

* Một số thuốc trị ung thư

* Thuốc xtê-rô-ít

* Bị stress hoặc bị chấn thương lâu ngày

* Hệ miễn dịch yếu do bệnh chẳng hạn như bị ung thư hoặc bị HIV

¼ người lớn sẽ bị bệnh zô-na vào một lúc nào đó, và hầu hết số khác đều khỏe mạnh.

Is shingles contagious?

Yes, but not in the way you may think. Your shingles rash will not trigger an outbreak of shingles in another person, but it can sometimes cause chickenpox in a child.  People who've never had chickenpox, or the vaccine to prevent it, can pick up the virus by direct contact with the open sores of shingles. So keep a shingles rash covered and avoid contact with infants, as well as pregnant women who have never had chickenpox or the varicella vaccine.

Bệnh zô-na có dễ lây không?

Có, nhưng không giống như bạn nghĩ đâu. Bệnh ban zô-na của bạn sẽ không gây phát zô-na ở người khác, nhưng đôi khi có thể gây bệnh thuỷ đậu cho trẻ nhỏ đấy. Người chưa từng bị thuỷ đậu, hoặc chưa từng chủng ngừa vắc-xin, có thể lây vi-rút do tiếp xúc trực tiếp với các vết loét hở của bệnh zô-na. Vì vậy, bạn nên che chắn các nốt ban zô-na và tránh tiếp xúc với trẻ sơ sinh, cũng như thai phụ chưa từng bị thuỷ đậu hoặc chưa từng chủng ngừa vắc-xin thủy đậu bao giờ.

Can shingles cause chronic pain?

In some older people, the pain of shingles may linger for months or even years after the rash has healed. This pain, due to damaged nerves in and beneath the skin, is known as postherpetic neuralgia. Others feel a chronic itch in the area where the rash once was. In severe cases, the pain or itching may be bad enough to cause insomnia, weight loss, or depression.

Bệnh zô-na có thể làm đau nhức kinh niên không?

Ở một số người già, đau nhức do bệnh zô-na có thể kéo dài nhiều tháng hoặc thậm chí kéo dài nhiều năm liền sau khi các nốt ban đã lành. Hiện tượng đau này - do các dây thần kinh bị tổn thương ở da và bên dưới da – người ta gọi đây là chứng đau dây thần kinh sau thời kỳ mụn giộp. Số khác có thể cảm thấy ngứa kinh niên ở vùng da nơi mà trước đây đã phát ban. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, chứng đau nhức hoặc ngứa ngáy khó chịu có thể gây mất ngủ, giảm cân, hoặc trầm cảm.

Other complications of shingles

If the shingles rash appears around the eye or forehead, it can cause eye infections and temporary or permanent loss of vision. If the shingles virus attacks the ear, people may develop hearing or balance problems. In rare cases, the shingles virus may attack the brain or spinal cord. These complications can usually be prevented by beginning treatment for shingles as soon as possible.

Các biến chứng khác của bệnh zô-na

Nếu phát ban zô-na quanh vùng mắt hoặc trán thì nó có thể gây nhiễm trùng mắt và mất thị lực tạm thời hoặc vĩnh viễn. Nếu vi-rút bệnh zô-na xâm nhập vào lỗ tai thì người ta có thể bị nhiều vấn đề về thính giác hoặc vấn đề về thăng bằng cơ thể. Trong một số trường hợp hiếm thấy, vi-rút bệnh zô-na có thể tấn công vào vùng não hoặc tuỷ sống. Những biến chứng này thường có thể được ngăn ngừa bằng cách bắt đầu điều trị zô-na càng sớm càng tốt.

Treatment: Antiviral medication

While there is no cure for shingles, antiviral medications can put the brakes on an attack. Prompt treatment can make a case of shingles shorter and milder, while cutting in half the risk of developing postherpetic neuralgia.  Doctors recommend starting prescription antiviral drugs at the first sign of a shingles rash. Options include acyclovir, valacyclovir, or famcyclovir.

Điều trị zô-na bằng thuốc kháng vi-rút

Mặc dù bệnh zô-na không có thuốc chữa, nhưng nhiều loại thuốc kháng vi-rút có thể làm chặn đứng cuộc tấn công của vi-rút. Biện pháp điều trị kịp thời cũng có thể làm cho bệnh trở nên nhẹ hơn và mau lành hơn, trong khi cũng có thể làm giảm phân nửa nguy cơ đau dây thần kinh sau thời kỳ mụn giộp. Nhiều bác sĩ khuyến nghị nên bắt đầu sử dụng thuốc kháng vi-rút theo toa ngay khi có dấu hiệu đầu tiên của bệnh ban zô-na. Có nhiều thuốc để lựa chọn như acyclovir, valacyclovir, hoặc famcyclovir.

Treatment: Rash relief medication

Over-the-counter pain relievers and anti-itch lotions, such as calamine, can relieve the pain and itching of the shingles rash. If the pain is severe or the rash is concentrated near an eye or ear, consult your doctor right away. Additional medications, such as corticosteroids, may be prescribed to reduce inflammation.

Điều trị zô-na bằng thuốc trị ban

Nhiều loại thuốc giảm đau và kem trị ngứa mua tự do không theo toa, chẳng hạn như calamine, có thể làm giảm đau và bớt ngứa do ban zô-na. Nếu bị đau dữ dội hoặc ban nổi tập trung gần một mắt hoặc một lỗ tai nào đó thì bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ ngay tức khắc. Nhiều loại thuốc bổ sung, chẳng hạn như corticosteroid, có thể cũng được bác sĩ kê toa để làm giảm viêm.

Home care for shingles

Powerderized oatmeal baths are an old standby for relieving the itch of chickenpox and can help with shingles as well. To speed up the drying out of the blisters, try placing a cool, damp washcloth on the rash (but not when wearing calamine lotion or other creams.) If your doctor gives you the green light, stay active while recovering from shingles. Gentle exercise or a favorite activity may help keep your mind off the discomfort.

Chăm sóc bệnh zô-na tại nhà

Tắm bằng bột yến mạch là biện pháp lâu đời dùng để làm giảm ngứa do bệnh thuỷ đậu và cả bệnh zô-na nữa. Để làm cho các vết giộp khô nhanh, bạn nên cố đắp khăn mát, ẩm lên chỗ phát ban (nhưng không nên đặt lúc đang thoa kem calamine hoặc các loại kem khác). Nếu bác sĩ cho phép, bạn nên hoạt động thể chất trong khi phục hồi khỏi bệnh. Các bài thể dục nhẹ nhàng hoặc các hoạt động ưa thích có thể giúp đầu óc bạn không nghĩ đến nỗi khó chịu của bệnh tật.

Shingles vaccine

The CDC recommends people ages 60 and older get the shingles vaccine, Zostavax. In a large trial, this vaccine cut the risk of developing shingles in half and reduced the risk of postherpetic neuralgia by 67%. The vaccine won't treat a current outbreak of shingles, but it can prevent future attacks if you have already had shingles. The FDA has approved Zostavax for people as young as 50, depending on a doctor's guidance.

Vắc-xin ngừa zô-na

Tổ chức CDC khuyến nghị mọi người từ 60 tuổi trở lên nên tiêm chủng vắc-xin ngừa zô-na, Zostavax. Trong một cuộc thử nghiệm lớn, loại vắc-xin này đã có thể làm giảm phân nửa nguy cơ mắc bệnh và làm giảm nguy cơ bị đau dây thần kinh sau thời kỳ mụn giộp đến 67%. Vắc-xin này không chữa lành cơn bệnh zô-na hiện tại, nhưng có thể ngăn ngừa bệnh trong tương lai nếu bạn đã từng bị zô-na rồi. Tổ chức FDA đã cho phép sử dụng Zostavax ở người 50 tuổi, tuỳ thuộc vào chỉ định của bác sĩ. 

Who should not get the vaccine?

Do not get the shingles vaccine if:

    * You might be pregnant

    * You have HIV/AIDS or a weak immune system

    * You are undergoing chemotherapy or radiation

    * You take medications that suppress the immune system

    * You have a history of leukemia or lymphoma

You are allergic to gelatin, the antibiotic neomycin, or any ingredient in the vaccine.

Đối tượng nào không nên chủng ngừa vắc-xin?

Không nên tiêm chủng vắc-xin ngừa zô-na nếu:

* Bạn có thể đang mang thai

* Bạn bị HIV/AIDS hoặc có hệ miễn dịch yếu

* Bạn đang dùng hoá trị liệu hoặc chiếu xạ

* Bạn sử dụng thuốc làm chặn hệ miễn dịch

* Bạn có tiền sử bị ung thư máu hoặc u hạch bạch huyết

Bạn bị dị ứng với giê-la-tin, kháng sinh neomycin, hoặc bất kỳ thành phần nào trong vắc-xin.

Chickenpox vaccine and shingles

Since the late 1990s, most children in the U.S. have received the varicella vaccine to protect against chickenpox. This vaccine uses a weakened strain of the varicella zoster virus that is less likely to settle into the body for the long haul. But there is not yet enough data to determine whether people who have had the chickenpox vaccine are at risk for shingles later in life.

Vắc-xin ngừa bệnh thuỷ đậu và bệnh zô-na

Kể từ cuối những năm 1990, hầu hết trẻ nhỏ ở Hoa Kỳ đều được tiêm chủng vắc-xin ngừa thuỷ đậu để ngừa bệnh thủy đậu. Loại vắc-xin này sử dụng dòng vi-rút bệnh thuỷ đậu đã bị làm suy yếu đi ít có thể trụ lại được trong cơ thể lâu dài. Nhưng hiện chưa có đủ dữ liệu để có thể xác định liệu người đã từng tiêm chủng vắc-xin ngừa thuỷ đậu có nguy cơ bị zô-na về sau hay không.

 
Đăng bởi: hoangti
Bình luận
Đăng bình luận
Bình luận
Đăng bình luận
Vui lòng đăng nhập để viết bình luận.
Gửi