WASHINGTON (Reuters) - Vào hôm thứ tư, Tổng thống Barack Obama đề xuất cắt giảm một phần ba lượng dầu nhập khẩu vào Hoa Kỳ trong hơn 10 năm, một mục tiêu mà những người tiền nhiệm của ông ta không đạt được và được các nhà phân tích xem là nhiều tham vọng và không tin là nó có thể thành công.
Ông Obama phác thảo ra chiến lược của mình sau khi trải qua nhiều ngày giải thích hành động quân sự do Hoa Kỳ cầm đầu ở Li-bi, nơi xảy ra chiến tranh, kèm theo tình trạng bạo động ở nơi khác trong thế giới Ả Rập, đã đẩy giá xăng tại Hoa Kỳ lên 4 đô-la Mỹ một ga-lông
Trong một bài nói chuyện ngắn, chi tiết về cách hạn chế nhu cầu năng lượng của Hoa Kỳ, Obama đã nêu rõ các biện pháp nhanh chóng để hạn chế việc nâng giá nhiên liệu, mà việc này có thể đe doạ việc phục hồi kinh tế của quốc gia này thông qua giảm chi tiêu và lòng tin tưởng của người Mỹ.
"Không có giải pháp tạm thời. .. Chúng ta sẽ cứ tiếp tục là nạn nhân cho sự dao động trên thị trường dầu cho đến khi cuối cùng chúng ta có cái nhìn đúng đắn về một chính sách lâu dài để đạt được nguồn năng lượng an toàn, giá cả phải chăng" ông Obama đã nói.
Khi Obama đưa ra kế hoạch chi tiết về an ninh năng lượng, ông cho biết quốc gia này phải hạn chế sự lệ thuộc vào nguồn dầu ngước ngoài hiện chiếm gần một nửa nhu cầu nhiên liệu hàng ngày nơi đây.
Các tổng thống trước đây cũng hứa nhiều điều tương tự về vấn đề nhập khẩu năng lượng nhưng đã thất bại. Và bất cứ sáng kiến chính sách mới nào cũng có thế đón nhận sự phản đối dữ dội từ các đảng viên đảng Cộng Hòa, những người xem việc giá năng lượng cao làm tổn hại đến Obama và đảng viên đảng Dân Chủ của ông ta trong cuộc bầu cử tổng thống và Quốc hội năm 2012.
Các đảng viên đảng Cộng Hòa đã chế giễu cái ý tưởng của ông Obama về việc hạn chế lượng dầu nhập khẩu. Ý tưởng này được đưa ra một tuần sau khi ông có chuyến viếng thăm Braxin, nơi ông đã tuyên bố Hoa Kỳ muốn trở thành khách hàng thân thiết cho việc xuất khẩu dầu tại đây.
Obama đưa ra bốn lĩnh vực để giúp đạt mục tiêu hạn chế sự lệ thuộc vào dầu nước ngoài của Hoa Kỳ: tăng cường sản xuất năng lượng trong nước; thúc đẩy sử dụng nhiều khí đốt tự nhiên hơn cho xe như xe buýt đi lại trong thành phố; chế tạo xe hơi và xe tải sử dụng năng lượng hiệu quả hơn và đẩy mạnh sử dụng năng lượng thay thế bằng cách khuyến khích sản xuất nhiên liệu sinh học.
Hoa Kỳ tiêu thụ gần 20 triệu thùng dầu một ngày trong năm 2010, trong số đó gần một nửa được nhập khẩu từ nước ngoài.
Đề cập đến tác dụng khí đốt tự nhiên sau khi phát minh nguồn dự trữ khí đá phiến 100 năm qua trong nước, ông Obama kêu gọi Quốc hội thông qua đạo luật để khuyến khích sử dụng xe cộ chạy bằng khí đốt tự nhiên.
Ông cho biết chính quyền của mình sẽ giúp các doanh nghiệp tư nhân động thổ bốn nhà máy lọc dầu sinh học loại mới, và "tìm kiếm các cách thức để sửa đổi biện pháp khuyến khích dùng nhiên liệu sinh học" nhằm tiết kiệm tiền đóng thuế của người dân, nhưng không đi sâu vào chi tiết.
Obama cũng nhắc đi nhắc lại năng lượng hạt nhân sẽ nằm trong một phần kế hoạch năng lượng lâu dài của quốc gia, nhấn mạnh việc nghiên cứu kỹ bài học từ thảm hoạ hạt nhân ở Nhật, rồi sau đó chuyển sang nói về thay đổi khí hậu.
Mục tiêu vận động bầu cử của Obama qua việc đưa ra biện pháp hạn chế thải khí thải nhà kính ở Hoa Kỳ đã giúp ông tiến tới một chút đến Capitol Hill, đã làm mất tinh thần những nhà hoạt động môi trường, họ than phiền rằng việc này đã tuột khỏi danh sách những ưu tiên của ông.
Các nhà phân tích và chuyên gia nói rằng mục tiêu của Obama là tham vọng và vấn đề cải cách thực sự việc sử dụng năng lượng ở Hoa Kỳ sẽ kéo theo những thay đổi sâu rộng, bao gồm thuế nhiên liệu phải đóng để khuyến khích người Mỹ thay đổi thói quen của họ, chính nó đã có thể có hại về mặt chính trị.
"Tôi chẳng tin nó sẽ có tác dụng gì, " ông Edward Meir, trưởng nhóm phân tích tại MF Global ở New York nói. "Những nhà tổng thống cứ nói hoài câu này từ thời Richard Nixon."
Các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy người Mỹ lo lắng về tình trạng rắc rối ở Li-bi, quốc gia Hồi giáo thứ ba với Hoa Kỳ vẫn tham gia vào tình hình Iraq và Afghanistan, và họ lo lắng thấy rõ khi giá xăng dầu cao trước thời kỳ đi lại nhiều vào dịp hè.
Mức độ tin cậy của người tiêu dùng gần đây đã bị ảnh hưởng do giá năng lượng tăng, làm giảm sút khả năng chi tiêu của người dân và có thể làm chệch hướng khả năng phục hồi kinh tế Hoa Kỳ nếu giá cứ ở trên cao hoài trong một thời gian dài, làm ảnh hưởng đến triển vọng tái đắc cử của ông Obama.
Cuộc thăm dò ý kiến tại đại học Quinnipiac công bố vào ngày thứ tư cho thấy 48 phần trăm cử tri Mỹ không tán thành hiệu năng làm việc của Obama, và 50 phần trăm nghĩ ông không đáng được tái đắc cử vào năm 2012, so với 42 phần trăm chấp thuận và 41 phần trăm cảm thấy ông xứng đáng được tái đắc cử.
Những con số đó cho thấy ông ta bị đánh giá thấp hơn bao giờ hết, Quinnipiac cho biết.
Một số nhà phân tích tin là ông Obama có thể sẽ đề cập đến kho dự trữ dầu khẩn cấp của Mỹ nếu giá dầu ở Hoa Kỳ chạm mức 110 đô la Mỹ một thùng. Giá dầu đã dao động từ 104.13 đô-la Mỹ đến 104.81 đô-la Mỹ một thùng trong phiên giao dịch hôm thứ Tư.
Ông Obama chọn ra Ca-na-đa và Mexico, hai nhà cung cấp lớn nhất của Hoa Kỳ, coi đây là những nguồn dầu ổn định và cũng đưa ra Braxin là đối tác năng lượng tương lai đầy hứa hẹn.
Bộ nội vụ Hoa Kỳ ước tính có hàng triệu của mẫu Anh ( hécta ) của hợp đồng thuê đất khai thác năng lượng của Hoa Kỳ hiện đang không được khai thác bởi các công ty dầu lửa và Nhà Trắng muốn thay đổi điều đó.
Lập luận này cũng giúp chính quyền này đẩy lùi việc chống lại các đối thủ cộng hoà của Obama, những người cho là ông đang nắm chặt sự kiểm soát ngành năng lượng Hoa Kỳ bằng cách từ chối hợp đồng cho thuê và hạn chế khoan ở ngoài khơi sau vụ tràn dầu ở vịnh Mê-xi-cô của BP năm 2010.
Viện Dầu khí Hoa Kỳ, tập đoàn thương mại dầu và khí đốt lớn, cho biết thông điệp của tổng thống nói là "ngớ ngẩn".
Theo Jack Gerard, chủ tịch API, tuyên bố với Reuters, "Những gì chúng tôi nghe thấy. .. thực ra rất nản lòng. Những gì ông ta đang nói là chuyện điều chỉnh nhiều hơn, thời hạn thuê ngắn hơn và giá cao hơn,”