Từ điển
Dịch văn bản
 
Tất cả từ điển
Tra từ
 
 
Dịch song ngữ - Y học - Sức khoẻ
Meningitis
Viêm màng não
Meningitis is a word you might hear on the news. That's because there are sometimes outbreaks of meningitis at schools — and it can be a serious illness. But many people get better after they have meningitis and there are ways to keep from getting sick from it.
Chắc có lẽ bạn cũng đã nghe nhắc đến chứng bệnh viêm màng não trên báo chí rồi phải không. Đó là vì thỉnh thoảng cũng dịch viêm màng não ở trường học – và chứng bệnh này có thể là một bệnh nguy hiểm đấy. Nhưng nhiều người cũng đã khỏe hơn sau khi mắc bệnh và có nhiều cách phòng tránh bệnh.
Meningitis

Meningitis is a word you might hear on the news. That's because there are sometimes outbreaks of meningitis at schools — and it can be a serious illness. But many people get better after they have meningitis and there are ways to keep from getting sick from it.

What is meningitis?

The central nervous system (brain and spinal cord) is surrounded by cerebrospinal fluid. This fluid acts to cushion and protect the central nervous system when you move around. Even more protection is given by the meninges, which are the membranes that cover the brain and spinal cord.

Meningitis is a disease involving inflammation (swelling), or irritation, of the meninges. There are different kinds of meningitis, but most of the time it is caused by germs, especially viruses.

Meningitis gets attention because it not only makes a person feel sick, it can have lasting effects on a person's ability to think and learn. It also can cause hearing loss. But many people recover from the infection without permanent damage. And the illness is so rare, you may never know anyone who gets it.

How does someone get meningitis?

The body has natural defenses against infections — and usually even if someone comes across a virus or bacteria that can cause meningitis, the body can fight it off. Everyone has lots of germs living on and in their bodies. Most of the time, these germs don't cause any illness. In fact, some of them, like some of the bacteria normally found in the intestines, help the body to work properly. However, some germs do cause infections.

If a person gets an infection, the body's immune system will go to work to fight it. That's why you might feel sick one day, but then you start to feel better. The immune system is doing its job.

Some germs, however, are tricky. They can outsmart the body's defenses and spread inside of the body. Some of these germs can even invade the central nervous system, infecting the meninges and causing meningitis.

Bacteria and Viruses

Many viruses can cause viral meningitis. They include a family of viruses known as enteroviruses. Like most viruses, enteroviruses infect your body through saliva (spit), feces (poop), and nasal discharge (snot). This is why washing your hands after you go to the bathroom, after you sneeze, and before you eat is so important.

It's also possible to get viral meningitis as a complication of chickenpox, but this is also very rare in healthy kids. These days, many kids are vaccinated with two shots to prevent chickenpox before starting school.

Bacterial meningitis is contagious, which means it can be passed to someone else by spit or snot. It can be spread when you sneeze or cough, when you share cups or utensils, or when you kiss someone. Vaccines are given to kids to help protect them from serious diseases like meningitis.

What are the symptoms of meningitis?

Usually, someone with meningitis is very sick. Symptoms may include:

    * a very bad headache that won't go away

    * neck stiffness

    * back stiffness

    * eye pain or irritation when exposed to light

    * nausea

    * vomiting, or throwing up

    * body aches

    * fever

    * feeling very sleepy or unable to fully wake up

    * feeling very confused or out of it

Symptoms of meningitis can come on very quickly or take a couple of days to appear. Anyone who is ill with symptoms of meningitis needs to seek medical care right away.

What will the doctor do?

When someone is ill and may have symptoms of meningitis, a doctor will ask many questions to figure out how long the person has been sick and what may have caused the illness. The doctor will do a complete physical examination and if he or she suspects that meningitis might be causing a person's illness, a spinal tap is usually done.

A spinal tap allows the doctor to collect some of the cerebrospinal fluid that surrounds the brain and spinal cord. During a spinal tap, a person usually lies on his or her side curled into a ball. First, the doctor will numb the skin with medication. (This is done to prevent pain.)

The person needs to lie very still while the doctor inserts a very thin needle into the spinal column. The needle is placed between two vertebral bones in the lower back away from the spinal cord. Fluid is removed and collected in some tubes. Then the needle is removed and the doctor puts a bandage over the area.

After it is collected, the spinal fluid will be examined under a microscope to see if any bacteria, cells, or substances that indicate inflammation or infection are there. Usually by looking at the spinal fluid in this way, a doctor will be able to tell if it seems like someone has meningitis. The fluid will also be sent to a laboratory to be tested for bacteria and sometimes for viruses. Once the doctors know what germ is causing the meningitis, they can choose the best medicine to treat the infection. Treatment depends on the type of meningitis.

Bacterial meningitis is very serious and a person will need to be in the hospital during treatment. Strong antibiotic medicine will be given through an IV (a thin tube that goes into a vein to give medicine) to get rid of the bacteria. Fluids containing glucose (sugar) and minerals may also be given through the IV to help a person recover.

Viral meningitis can also be serious, but usually is not as bad as meningitis caused by bacteria. A person with viral meningitis may still need to be in the hospital for a few days and it may take weeks before he or she is feeling better. Antibiotics do not work against viruses, so a person with viral meningitis will need lots of rest to fight off the infection.

Can meningitis be prevented?

If someone gets bacterial meningitis in your neighborhood or school, doctors will want to know who was in close contact with this person. Close contact means living with or spending a lot of time with the person, or sharing the same utensils or cups. This is important because people who have been in close contact should take antibiotics for a few days, just in case they were infected with the bacteria, too. The medicine can help prevent them from developing meningitis. But that won't prevent sickness if a virus caused the meningitis.

If you've had all your vaccinations, they will help protect you from getting meningitis. But there's another way to prevent those germs from getting inside your body: Wash your hands. Wash up regularly with warm, soapy water — especially before eating, after using the bathroom, and whenever your hands are dirty. It's also smart to cover your mouth and nose when you cough or sneeze. Then — you guessed it — wash your hands!

Viêm màng não

Chắc có lẽ bạn cũng đã nghe nhắc đến chứng bệnh viêm màng não trên báo chí rồi phải không. Đó là vì thỉnh thoảng cũng dịch viêm màng não ở trường học – và chứng bệnh này có thể là một bệnh nguy hiểm đấy. Nhưng nhiều người cũng đã khỏe hơn sau khi mắc bệnh và có nhiều cách phòng tránh bệnh.

Bệnh viêm màng não là gì?

Hệ thần kinh trung ương (não và tuỷ sống) được dịch não tuỷ bao quanh. Dịch này hoạt động như một lớp đệm và có nhiệm vụ bảo vệ hệ thần kinh trung ương khi bạn di chuyển. Hệ thần kinh trung ương này thậm chí càng được bảo vệ nhiều hơn nữa bởi màng não, đây là lớp màng bao bọc não và tuỷ sống.

Viêm màng não là chứng bệnh viêm (sưng), hoặc kích thích màng não. Có nhiều loại viêm màng não, nhưng hầu hết là do mầm bệnh, nhất là vi rút gây ra.

Người ta chú ý đến chứng viêm màng não bởi nó không chỉ làm cho bệnh nhân mệt mỏi, ốm đau mà còn có thể để lại những ảnh hưởng, những di chứng lâu dài đối với khả năng suy nghĩ, tư duy và học tập của người bệnh. Bên cạnh đó, nó còn có thể gây mất thính lực. Nhưng nhiều người cũng đã bình phục mà không bị tổn hại gì vĩnh viễn. Và do bệnh này cũng quá hiếm thấy nên bạn có lẽ không biết ai bị nữa.

Bệnh nhân mắc chứng viêm màng não như thế nào?

Cơ thể con người có khả năng miễn dịch tự nhiên chống lại các chứng nhiễm trùng – và thường dù là khi người ta tình cờ tiếp xúc vi rút hoặc vi khuẩn có thể gây viêm màng não thì cơ thể cũng có thể kháng lại chúng. Có nhiều mầm bệnh sống ký sinh trên và trong cơ thể. Hầu như lúc nào thì những mầm bệnh này cũng không gây bệnh. Thực ra, một số mầm bệnh, như một số vi khuẩn thường thấy ở ruột, có tác dụng giúp cơ thể hoạt động tốt. Tuy nhiên thì cũng có một số mầm bệnh gây nhiễm trùng.

Nếu người bệnh bị nhiễm trùng thì hệ miễn dịch của cơ thể sẽ làm nhiệm vụ kháng bệnh. Đó là lý do vì sao bạn có thể bị bệnh một ngày, nhưng rồi cảm thấy khỏe hơn. Hệ miễn dịch đang thực hiện vai trò của mình đấy.

Tuy nhiên, một số mầm bệnh rất khó trị. Chúng có thể át trội hơn sức đề kháng của cơ thể và phát tán, lây lan bên trong cơ thể. Một số mầm bệnh này thậm chí có thể xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương, làm ảnh hưởng đến màng não và gây ra chứng viêm màng não.

Vi khuẩn và vi rút

Nhiều vi rút có thể gây viêm màng não (viêm màng não do vi rút). Chúng bao gồm họ vi rút như vi rút qua đường ruột (vi rút qua đường dạ dày). Giống như hầu hết các loại vi rút khác, vi rút qua đường ruột nhiễm vào cơ thể người qua nước bọt (khạc, nhổ), phân (đi tiêu), và nước mũi (tiết nước mũi). Điều này giải thích vì sao việc rửa tay sau khi đi vệ sinh, sau khi hắt hơi, và trước khi ăn là điều hết sức quan trọng.

Biến chứng của bệnh thủy đậu cũng có thể gây viêm màng não do vi rút, nhưng điều nào cũng rất hiếm khi xảy ra đối với trẻ khỏe mạnh. Ngày nay, nhiều trẻ em được tiêm chủng 2 liều để phòng bệnh thuỷ đậu trước khi bắt đầu đi học.

Viêm màng não do vi khuẩn rất dễ lây lan, có nghĩa là nó có thể lây từ người này sang người khác bằng cách khạc, nhổ hoặc phì nước mũi. Vi khuẩn có thể phát tán khi bạn hắt hơi hoặc ho, khi bạn dùng chung đồ dùng hoặc ly tách, hoặc khi bạn hôn người nào đó. Trẻ em được tiêm chủng vắc-xin để phòng các bệnh nguy hiểm như viêm màng não.

Các triệu chứng của bệnh viêm màng não là gì?

Thông thường thì người bị viêm màng não trông rất mệt mỏi. Các triệu chứng có thể bao gồm:

* nhức đầu dữ dội không hết

* cứng cổ

* đơ lưng

* mắt đau hoặc rát khi tiếp xúc với ánh sáng

* buồn nôn

* nôn ói, hoặc ói mửa

* đau nhức toàn thân

* sốt

* cảm thấy hết sức buồn ngủ hoặc không thức dậy tỉnh táo hoàn toàn được

* trí nhớ mơ hồ, lộn xộn hoặc không nhớ ra được gì

Các triệu chứng viêm màng não có thể xuất hiện rất nhanh hoặc phải mất một vài ngày mới thấy. Người bị bệnh mắc các triệu chứng viêm màng não nên được chăm sóc sức khỏe ngay tức khắc.

Bác sĩ sẽ làm gì?

Khi bệnh nhân có thể mắc các triệu chứng viêm màng não thì bác sĩ sẽ hỏi nhiều câu hỏi để xác định xem người bệnh đã mắc bệnh bao lâu và có thể tìm xem nguyên nhân gây bệnh là gì. Bác sĩ sẽ khám sức khỏe tổng quát và trong trường hợp nghi ngờ bệnh nhân bị viêm màng não thì thường sẽ cho tiến hành phương pháp chích cột sống (lấy dịch cột sống).

Phương pháp chích cột sống giúp bác sĩ lấy ra một ít dịch não tuỷ nằm quanh não và tuỷ sống. Trong suốt quá trình chích cột sống, người bệnh thường nằm nghiêng cuộn tròn người như quả banh. Đầu tiên, bác sĩ sẽ gây tê vùng da bằng thuốc. (Điều này tránh gây đau cho bệnh nhân.)

Người bệnh cần phải nằm im trong khi bác sĩ tiêm một kim rất nhỏ vào cột sống. Kim này được định vị ở giữa 2 xương đốt sống ở vùng lưng dưới cách xa tuỷ sống. Dịch được lấy ra và đựng vào một vài ống. Sau đó, bác sĩ rút kim tiêm ra và để lên vùng tiêm một miếng băng.

Dịch não tuỷ sau khi lấy ra sẽ được kiểm tra dưới kính hiển vi để phát hiện xem liệu có vi khuẩn, tế boà, hoặc chất nào gây viêm hay nhiễm trùng không. Thông thường thì bằng cách quan sát dịch não tủy như thế này, bác sĩ sẽ có thể cho biết liệu bệnh nhân bị viêm màng não hay không. Dịch não tuỷ này cũng có thể được gởi đến phòng thí nghiệm để xét nghiệm vi khuẩn và đôi khi cũng xét nghiệm vi rút. Một khi bác sĩ đã biết mầm bệnh nào gây viêm màng não thì họ có thể lựa chọn thuốc (hoặc phương pháp điều trị) tốt nhất để chữa bệnh. phương pháp điều trị tuỳ thuộc vào từng loại viêm màng não khác nhau.

Viêm màng não do vi khuẩn rất nguy hiểm và bệnh nhân cần được nhập viện trong suốt quá trình điều trị. Thuốc kháng sinh mạnh sẽ được tiêm qua đường tĩnh mạch để diệt vi khuẩn. Bệnh nhân cũng sẽ được truyền nhiều loại dịch chứa glu-cô (đường) và khoáng chất qua đường tĩnh mạch để giúp phục hồi bệnh.

Viêm màng não do vi-rút cũng có thể nguy hiểm, nhưng thường không nguy hiểm như viêm màng não do vi khuẩn. Người bị viêm màng não do vi-rút cũng có thể cần nhập viện một vài ngày và có lẽ cũng phải mất nhiều tuần mới khỏe lại được. Thuốc kháng sinh không có tác dụng kháng vi rút, vì vậy người bị viêm màng não do vi-rút cần nhiều thời gian nghỉ ngơi để phục hồi khỏi chứng nhiễm trùng này.

Chứng viêm màng não có thể phòng tránh không?

Nếu trong vùng lân cận hoặc trường học của bạn có người bị viêm màng não do vi khuẩn thì bác sĩ sẽ muốn biết ai đã tiếp xúc gần gũi với người bệnh ấy. Việc tiếp xúc gần gũi có nghĩa là sống gần hoặc tiếp xúc nhiều với người bệnh, dùng chung đồ dùng hoặc sử dụng chung ly tách. Điều này hết sức quan trọng bởi người tiếp xúc gần gũi với bệnh nhân nên dùng thuốc kháng sinh trong một vài ngày, để phòng hờ họ cũng đã bị nhiễm khuẩn rồi. Thuốc có thể giúp ngăn cản sự phát triển của bệnh viêm màng não, nhưng sẽ không phòng tránh được bệnh nếu vi rút đã gây bệnh cho bệnh nhân rồi.

Nếu bạn đã tiêm chủng đầy đủ rồi thì bạn có thể phòng tránh được chứng viêm màng não đấy. Nhưng cũng có cách khác giúp ngăn các mầm bệnh đó xâm nhập vào bên trong cơ thể bạn: đó là rửa tay. Hãy rửa tay thường xuyên bằng nước xà phòng, nước ấm – nhất là trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, và bất cứ khi nào tay bạn dơ. Bạn cũng nên che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi nhé. Và rồi – bạn đã đoán biết được rồi phải không – hãy rửa tay đi nào!

 
Đăng bởi: kemdau
Bình luận
Đăng bình luận
Bình luận
Đăng bình luận
Vui lòng đăng nhập để viết bình luận.