30 December 2010 Last updated at 22:26 GMT
Mỹ, Anh và Đức đã chỉ trích tòa án Nga kết án thêm sáu năm tù đối với cựu trùm dầu mỏ Mikhail Khodorkovsky
Khodorkovsky, gần mãn hạn tám năm tù về tội trốn thuế, vừa được thông báo phải ngồi tù cho đến năm 2017 vì tội tham ô và rửa tiền
Hoa Kỳ cho biết bản án mới này dường như là sự lạm dụng của hệ thống luật pháp nước Nga
Phía Nga chưa lên tiếng, nhưng trước đó đã bác bỏ chỉ trích của Phương Tây về việc tuyên án có tội, xem đây là hành vi can thiệp
Sau khi bản án được tuyên, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ Mark Toner đã nói Washington lo ngại vì rõ ràng đã có “sự lạm dụng của hệ thống pháp luật vì những mục đích sai trái, đặc biệt là khi Khodorkovsky và [cựu đối tác kinh doanh Platon] Lebedev đã bị kết án ở mức phạt cao nhất”
Sau đó, hãng tin Reuters dẫn lời một quan chức kỳ cựu không nêu tên của chính quyền Mỹ rằng bản án có thể làm phức tạp cho việc Nga mong muốn gia nhập Tổ Chức Thương Mại Thế Giới vào năm 2011
Thủ tướng Đức Angela Merkel phát biểu bản án này làm cho bà “thất vọng”
Bà nói trong một bài phát biểu, “ấn tượng đọng lại là các động cơ chính trị đã tác động đến phiên tòa”
Còn Bộ trưởng Ngoại Giao Vương Quốc Anh William Hague nói ông cảm thấy lo ngại sâu sắc và thúc giục nước Nga cần “tôn trọng các nguyên tắc tư pháp và áp dụng quy định pháp luật một cách tương xứng và không phân biệt đối xử”
Ông Hague nói thêm, “Vì yêu cầu trên không được đảm bảo, Vương Quốc Anh và hầu hết cộng đồng quốc tế sẽ xem phiên tòa này là một bước thụt lùi”
Đã từng được xem là mối đe dọa đối với cựu tổng thống Vladimir Putin, Khodorkovsky cùng với Lebedev bị kết tội ăn cắp hàng tỷ Mỹ kim từ hãng dầu Yukos của chính họ, và tiến hành rửa đi các khoản tiền thu được
Mọi người dự đoán các luật sư của họ sẽ kháng cáo nhưng nếu Khodorkovsky vẫn ngồi tù cho đến 2017, điều đó có nghĩa là mãi sau thời điểm tuyển cử tổng thống Nga kế tiếp ông ta mới có thể trở về với xã hội
Một số nhà phân tích gợi ý rằng nói theo cách khác ông ta có thể tạo ra mối đe dọa chính trị đối với ứng cử viên của điện Kremlin vào năm 2012
‘Cách ly khỏi xã hội’
Khodorkovsky và Lebedev bị bắt lần đầu vào năm 2003 và bị kết án vào năm 2005 vì tội gian lận và trốn thuế
Vào hôm thứ Năm, tòa án Moscow kết án hai người này 14 năm tù giam, thi hành hàng đồng thời với tám năm tính từ 2005
Thời hạn này bao gồm thời gian ngồi tù kể từ khi cả hai bị bắt giữ
Thẩm phán Viktor Danilkin đã đọc bản án dài 800 trang kể từ hôm thứ Hai
Viên thẩm phán này tuyên bố, “chỉ có thể cải tạo Khodorkovsky bằng cách cách ly khỏi xã hội”
Khi bản án được tuyên, mẹ của bị cáo đã thét rủa vị thẩm phán này, “Ta nguyền rủa ngươi và con cái của ngươi!”
Tuy nhiên, theo tường thuật, bản thân hai bị cáo lại có phản ứng trầm tĩnh trước quyết định trên
Những người ủng hộ đã tổ chức các cuộc tuần hành bên ngoài trụ sở tòa án để lên án ông Putin và điện Kremlin
Luật sư bào chữa Yury Shmidt phát biểu với các ký giả bản án này chung quy cũng chỉ thể hiện “tình trạng vô pháp luật”
Ông tố cáo nhà cầm quyền Nga “đứng đầu là Putin” đã tác động đến hệ thống tư pháp
Ông nói thêm, “Putin đã bật tín hiệu để tòa án giữ vai trò quyết định trong ngày hôm nay, và để quyết định số phận và cuộc đời của Khodorkovsky trong ngày hôm nay”
Trong một phiên chất vấn được truyền hình vào tuần trước, ông Putin đã nói về Khodorkovsky khi ông tuyên bố mình tin rằng “kẻ ăn cắp thì phải ngồi tù”
Phía bào chữa cho rằng các cáo buộc là phi lý vì số lượng dầu được cho là bị tham ô sẽ tương đương với toàn bộ sản lượng khai thác của Yukos trong giai đoạn được nêu
Sau khi cảnh sát thuế lập hồ sơ đồ sộ khởi tố Yukos về các khoản thuế không đóng, công ty cũ này của Khodorkovsky đã nội hồ sơ xin phá sản vào năm 2006
http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-12097060