23 September 2010 Last updated at 22:02 GMT
Các phái bộ Mỹ và Phương tây tại cuộc họp của Đại Hội Đồng LHQ thứ 65 đã bỏ ra ngoài để phản đối bài phát biểu của tổng thống Iran
Mahmoud Ahmadinejad phát biểu một số người xem các vụ tấn công ngày 11/9 vào nước Mỹ là một phần trong âm mưu của Mỹ nhằm bảo vệ Israel.
Ông Ahmadinejad phát biểu trong ngày đầu tiên của kỳ họp ngoại giao của LHQ kéo dài một tuần tại trụ sở của tổ chức này ở New York.
Phía Mỹ lên án những nhận xét của ông ấy về các vụ tấn công năm 2001, đã giết chết gần 3.000 người, là “đáng ghê tởm và lừa bịp”.
Cùng bỏ ra ngoài với phái bộ Mỹ là các đại diện của 32 quốc gia khác – bao gồm các nước EU, Canada, Úc, New Zealand và Costa Rica.
Nhưng ông Ahmadinejad tỏ vẻ bất chấp trưới thái độ phản đối ấy, vẫn tiếp tục đả kích chủ nghĩa Zionism và Israel, theo lời của thông tín viên Jonathan Marcus của BBC
‘Thất bại’ của Chủ nghĩa Tư bản
Thông tín viên của chúng tôi tường thuật tiếp, bài phái biểu của tổng thống Iran một phần đả kích kịch liệt, một phần mang tính thuyết giáo – trình bài rất rộng về thế giới quan cụ thể của riêng ông ấy.
Tổng thống Iran cho biết ông sẽ tổ chức một hội nghị về đề tài khủng bố vào năm tới và nói rằng năm 2011 nên là năm giải trừ vũ khí hạt nhân.
Nhắc lại quan điểm của Iran phủ nhận việc nước này tìm kiếm khả năng chế tạo các vũ khí hạt nhân, ông Ahmadinejad nói một số thành viên của Hội đồng Bảo an LHQ đã ‘đánh đồng năng lượng hạt nhân với bom hạt nhân’.
Ông cũng nói Tehran sẽ không khuất phục trước cái mà ông gọi là sức ép không cần thiết từ Cơ Quan Quản Lý Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế, là cơ quan giám sát hạt nhân của LHQ
Ông Ahmadinejad đã khởi đầu bài phát biểu bằng cách phác thảo điều mà ông gọi là sự thất bại của trật tự thế giới hiện hữu và chủ nghĩa tư bản, ông nói rằng thể giới nên chịu sự điều hành của những người có đạo đức như các Đấng Tiên Tri.
Thông tín viên của chúng tôi nói, mặc dù ông ấy tuyên bố sẵn sàng thảo luận nghiêm chỉnh với các chính khách Mỹ, bằng vào bài phát biểu này, sẽ ít có vấn đề để họ bàn luận.
Đáp lại bài phát biểu này, Mark Kornblau, phát ngôn viên của phái đoàn Mỹ tại LHQ, đã nói với thông tấn xã AFP : “Thay vì đại diện cho những khát vọng và thiện chí của người dân Iran, ông Ahmadinejad lại chọn cách tuôn ra những học thuyết âm mưu đáng ghê tởm và những lời lẽ vu khống bài Do Thái đầy tính xấu xa và lừa bịp như đã đoán trước.”
Tại Đại hội đồng LHQ, các lãnh tụ đăng đàn phát biểu về một đề tài do họ chọn lựa
Iran đã chịu đựng bốn vòng cấm vận kinh tế ngày càng ác liệt vì bất đồng về vấn đề hạt nhân.
Các bộ trưởng ngoại giao từ các nước gồm Mỹ, Anh, Trung Quốc, Pháp, Đức và Nga đã thảo luận vấn đề này tại một cuộc họp hôm thứ Tư, và vấn đề này có nhiều khả năng sẽ được nêu lên ngoài lề cuộc họp Đại Hội Đồng
Hàng tá các cuộc họp ngoài lề diễn ra và các thông tín viên cho biết những cuộc họp này cấu thành phần quan trọng nhất của sự kiện này.
Hoạt động gìn giữ hòa bình ở Somalia, khả năng tan vỡ của Sudan, xung đột ở Yemen, sự biến đổi khí hậu và cải tổ LHQ tất cả đã sẵn sàng được đưa vào các cuộc họp nhỏ hơn ấy.
‘những thực tế khó khăn’
Phát biểu không lâu sau khi Tổng Thư Ký LHQ Ban Ki-moon khai mạc cuộc họp ngoại giao dài ngày này vào hôm thứ Năm, tổng thống Mỹ Barack Obama thúc hối cử tọa ủng hộ đàm phán hòa bình giữa Israel và Palestine đã diễn ra vào hôm 2 tháng 9.
Ông phát biểu những ai đang tha thiết chờ đợi một nhà nước Palestine độc lập không được phép xé nát Israel, và kêu gọi Israel triển khai lệnh ngừng hoạt động xây dựng các khu định cư mới ở Bờ Tây và khu vực Đông Jerusalem.
Ông Obama nhìn nhận rằng nhiều người vẫn còn bi quan về tiến trình hòa bình này, trong đó những người yếm thế cho rằng hai bên đều không tin tưởng nhau, và quá chia rẽ nội bộ nên khó có thể hình thành nền hòa bỉnh lâu dài.
“Một số người cho rằng cách biệt giữa hai bên là quá lớn; nguy cơ cuộc đàm phán bị gãy đổ là quá lớn, và rằng sau nhiều thập niên thất bại, đơn giản là không thể có hòa bình.”
Nhưng tổng thống Hoa Kỳ kêu gọi các vị lãnh đạo tương nhiệm hãy xem xét giải pháp thay thế.
“Nếu không đạt được thỏa thuận, người Palestine sẽ không bao giờ biết được lòng tự hào và phẩm cách đi cùng với quốc gia của riêng họ. Người Israel sẽ không bao giờ biết đến sự chắc chắn và an ninh đi cùng với các nước láng giềng có chủ quyền và ổn định đã cam kết cùng tồn tại.
“Những thực tế khó khăn về nhân khẩu học sẽ chiếm lĩnh. Máu sẽ đổ thêm. Vùng Đất thánh này vẫn còn là biểu tượng của những khác biệt giữa chúng ta, thay vì là biểu tượng của lòng nhân đạo chung của chúng ta.”
Trong bài phát biểu khai mạc, ông Ban đã thúc hối các quốc gia hãy cùng đứng bên nhau trong một thời điểm mà thách thức và bất ổn ngày càng tăng.
Ông nói tổ chức LHQ mang đến phương tiện định hướng đạo đức cho một thế giới trong đó những bất bình đẳng xã hội đang gia tăng, mà phụ nữ và trẻ em đang chịu thiệt thòi nhiều nhất.
Ông kêu gọi “một tổ chức LHQ vững mạnh hơn vì một thế giới tốt đẹp hơn.”
Ông Ban nói LHQ đã đón nhận một nghị trình đầy tham vọng vì một thế giới thịnh vượng hơn không có đói nghèo, và một thế giới xanh hơn, an toàn hơn không có vũ khí hạt nhân.
http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-11402101