Từ điển
Dịch văn bản
 
Từ điển Anh - Việt
Tra từ
 
 
Dịch song ngữ - Y học - Sức khoẻ
Why We Yawn?
Tại sao chúng ta ngáp?
All humans yawn. So do most vertebrate animals. Surely it serves some useful function. But what that might be has puzzled scientists throughout the ages.
Tất cả mọi người đều ngáp. Nhưng động vật có xương sống là ngáp nhiều nhất. Chắc chắn ngáp phục vụ một số chức năng hữu ích. Nhưng đó là những gì có thể đã đánh đố các nhà khoa học trong một thời gian dài.
Now a series of experiments suggests a surprising reason for yawning. It cools the brain, says Andrew C. Gallup, PhD, a postdoctoral research associate at Princeton University.

Hiện nay một loạt các thí nghiệm đưa ra một lý do đáng ngạc nhiên giải thích việc ngáp. Ngáp giúp làm mát não, theo Tiến sĩ Andrew C. Gallup, một nhà nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học Princeton.

"We have collected data on rats, parakeets, and humans. All the data supports the brain-cooling hypothesis," Gallup tells WebMD.

"Chúng tôi đã thu thập dữ liệu trên chuột, vẹt đuôi dài và con người. Tất cả các dữ liệu đều ủng hộ giả thuyết làm mát não", Gallup trả lời phỏng vấn của WebMD.

Here's the basic idea:
· When you start to yawn, powerful stretching of the jaw increases blood flow in the neck, face, and head.
· The deep intake of breath during a yawn forces downward flow of spinal fluid and blood from the brain.
· Cool air breathed into the mouth cools these fluids.
Đây là ý tưởng cơ bản:
· Khi bạn bắt đầu ngáp, sự kéo căng của xương hàm làm tăng lưu lượng máu đến cổ, mặt và đầu.
· Hít sâu khi ngáp khiến dịch não tủy và máu từ não đi xuống.
· Không khí mát mẻ đi vào miệng làm mát các dịch này.
"Together these processes may act like a radiator, removing [too hot] blood from the brain while introducing cooler blood from the lungs and extremities, thereby cooling [brain] surfaces," Gallup says.

“Cùng với nhau, những tiến trình này có thể hoạt động như một bộ tản nhiệt, mang máu (quá nóng) ra khỏi não và đưa vào máu mát hơn từ phổi và tứ chi, do đó làm mát các bề mặt [não]”, Gallup nói.

To answer skeptics, Gallup has laid out a more detailed anatomical description of the process in the medical literature.

Để trả lời những người hoài nghi, Gallup đã đưa ra một bản mô tả cơ thể học chi tiết hơn về quá trình này trong báo cáo khoa học.

We Yawn More When It's Cool 

Chúng ta ngáp nhiều hơn khi trời mát

Gallup's theory predicts that colder outside air should cool the brain better than hot air. The body should therefore yawn more when the air is cool, and yawn less when the air is hot.

Lý thuyết của Gallup dự đoán là không khí bên ngoài mát hơn sẽ làm mát não tốt hơn so với không khí nóng. Do đó cơ thể sẽ ngáp nhiều hơn khi trời mát, và ngáp ít hơn khi trời nóng.

Where better to test this than in Tucson, Ariz.? Gallup's team went there twice: Once in the winter, when it was a cool 71.6 degrees F outside, and once in early summer, when it was 98.6 degrees F.

Nơi tốt nhất để kiểm tra điều này là ở Tucson, Ariz. Nhóm nghiên cứu của Gallup đã đến đấy 2 lần: Một lần vào mùa đông, khi nhiệt độ ngoài trời mát mẻ, ở 71.6 độ F, và một lần vào đầu mùa hè, khi nhiệt độ là 98.6 độ F.

The researchers asked 80 pedestrians to look at pictures of people yawning. It's well known that people often yawn when they see others yawn.

Các nhà nghiên cứu yêu cầu 80 người tham gia nhìn vào các tấm hình người khác ngáp. Thường thì ai cũng biết mọi người ngáp nhiều hơn khi họ thấy người khác ngáp.

Sure enough, in the cooler weather 45% of people yawned when they looked at the pictures. But in hotter weather, only 24% of people yawned. Moreover, people yawned more if they'd been outside longer in the cool weather, and yawned less if they'd been outside longer in the hot weather.

Thật vậy, trong thời tiết mát mẻ hơn, 45% người tham dự ngáp khi họ thấy các tấm ảnh. Nhưng chỉ 24% họ ngáp khi ở trong thời tiết nóng nực hơn. Hơn nữa, mọi người càng ngáp nhiều hơn khi họ càng ở lâu ngoài trời mát, và càng ngáp ít hơn khi ở lâu trong trời nóng.

These results mimicked an earlier study in which Gallup's team showed that budgie parakeets yawned more in cool temperatures than they did in hot temperatures. And it supported a rat study in which rat brains cooled a bit when the animals yawned.

Những kết quả này mô phỏng một nghiên cứu trước đây, trong đó nhóm của Gallup cho thấy budgie vẹt đuôi dài ngáp nhiều hơn ở nhiệt độ mát so với ở nhiệt độ nóng. Và nó cũng chứng thực cho một nghiên cứu ở chuột, trong đó não chuột mát hơn một chút khi chúng ngáp.

What We Say When We Yawn

Chúng ta thể hiện thông điệp gì khi ngáp

Gallup says his brain cooling theory of yawning is the only theory that explains all these experimental results. But he has not yet convinced those who prefer another theory.

Gallup nói lý thuyết não được làm mát khi ngáp của mình là lý thuyết duy nhất giải thích được tất cả các kết quả thử nghiệm trên. Nhưng ông vẫn chưa thuyết phục được những người tin vào những giả thuyết khác.

University of Geneva physician Adrian G. Guggisberg, MD, agrees with Gallup that changes in room temperature can trigger yawning. But he's wary of the brain cooling theory. And he offers an alternative interpretation of Gallup's Tucson study.

Bác sĩ Adrian G. Guggisberg ở Đại học Geneva đồng ý với Gallup rằng những thay đổi trong nhiệt độ phòng có thể gây ra ngáp. Nhưng ông cảnh giác với lý thuyết làm mát não. Và ông đưa ra một cách giải thích khác cho nghiên cứu Tucson của Gallup.

"The fact that yawning is suppressed during high temperatures suggest that it fails precisely when we need it," Guggisberg tells WebMD. "There are other ways to regulate body temperature, such as sweating, and it is unclear why we would need another regulator which fails when it matters."

“Thực tế là ngáp bị ức chế ở nhiệt độ cao cho thấy rằng nó sẽ không xảy ra đúng khi chúng ta cần nó”, Guggisberg nói với WebMD. “Có nhiều cách khác để điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, chẳng hạn như đổ mồ hôi, và vẫn chưa rõ lý do tại sao chúng ta cần một điều mà không thành công khi các vấn đề."

Yawn theorists split into two camps. Like Gallup, one side says yawning must have a physiological cause, and a physical benefit. The other side says yawning is a form of communication that offers various social benefits.

Các nhà lý thuyết ngáp chia thành hai phe. Như Gallup, phe thứ nhất cho rằng ngáp phải có nguyên nhân sinh lý, và lợi ích vật lý. Phe còn lại thì nói ngáp là một hình thức giao tiếp mang lại nhiều lợi ích xã hội khác nhau.

Guggisberg prefers the social theory of yawning. He sees the physiological effects of yawning as too small to account for their persistence through evolution. But he sees the contagious effect of yawning as a key clue.

Guggisberg thích các lý thuyết xã hội của ngáp. Ông cho rằng những tác động sinh lý của ngáp quá ít để mà tồn tại vững vàng qua quá trình tiến hóa. Tuy nhiên, ông xem hiệu ứng lan truyền của ngáp như một đầu mối then chốt.

"The more people are susceptible to contagious yawning, the better their social competence and empathy," Guggisberg says. "In humans it is clear that yawning has a social effect. It is probably an unconscious behavior. It is not clear what yawning communicates or what it achieves. But clearly it transmits some information that has some effect on brain networks or behavior."

“Người nào càng dễ bị lây ngáp, thì năng lực xã hội và sự đồng cảm của họ càng tốt hơn”, Guggisberg cho biết. “Ở con người rõ ràng là ngáp có ảnh hưởng xã hội. Đó có thể là một hành vi vô thức. Người ta vẫn không rõ ngáp thể hiện thông điệp gì và mang lại lợi ích ra sao. Nhưng rõ ràng là nó truyền tải một số thông tin có tác dụng nào đó trên các mạng lưới trí tuệ hoặc hành vi.

Across cultures, Guggisberg says, the yawn is understood as a sign of sleepiness and boredom. The yawn thus communicates to others that one is experiencing a moderately unpleasant experience but not an immediate threat.

Trong nhiều nền văn hóa, theo Guggisberg, ngáp được hiểu như là một dấu hiệu của sự buồn ngủ và chán nản. Do đó ngáp lan truyền sang người khác là một sự khá khó chịu nhưng không phải là một mối đe dọa ngay lập tức.

"We might have to get used to the idea that yawns have a primarily social rather than primarily physiological effect," Guggisberg and colleagues wrote in a recent article.

"Chúng ta có thể phải làm quen với ý tưởng rằng ngáp có ảnh hưởng chủ yếu là về mặt xã hội chứ không phải là về mặt sinh lý," Guggisberg và các đồng nghiệp đã viết trong một báo cáo gần đây.

Gallup argues that whatever message yawning communicates, it is far too ambiguous and subtle to be so well-conserved throughout evolutionary history.

Gallup biện luận rằng cho dù ngáp truyền tải thông điệp gì, thì nó cũng quá khó hiểu và tinh tế để được bảo tồn trong suốt lịch sử tiến hóa như vậy.

"It is not that I don't think there is any social function to yawning, because clearly it is contagious," Gallup says. "But we have to think of it as a process driven by physiological triggers we are unable to control. If it happens in a meeting, it should not be a sign of disrespect or insult."

“Như vậy không phải là tôi không cho rằng ngáp không có chức năng xã hội, bởi vì rõ ràng là nó có lan truyền”, Gallup nói. “Nhưng chúng ta phải nghĩ về nó như một quá trình gây ra do các yếu tố sinh lý mà chúng ta không thể kiểm soát. Nếu nó xảy ra trong một cuộc họp, nó không phải là một dấu hiệu của sự thiếu tôn trọng hay xúc phạm.”

The Gallup study appears in the Aug. 28 online issue of Frontiers in Evolutionary Neuroscience.

Nghiên cứu của Gallup được đăng tải trên số báo trực tuyến ngày 28 tháng 8 của tờ Frontiers in Evolutionary Neuroscience.

By Daniel J. DeNoon
WebMD Health News 
Reviewed by Laura J. Martin, MD
Tác giả: Daniel J. DeNoon
WebMD Health News 
Tường thuật: Bác sĩ Laura J. Martin
 
Đăng bởi: thanhthanh
Bình luận
Đăng bình luận
1 Bình luận
TheTich(04/01/2015 01:37:37)
Thanks
Đăng bình luận
Vui lòng đăng nhập để viết bình luận.
Gửi