Từ điển
Dịch văn bản
 
Từ điển Anh - Việt
Tra từ
 
 
Dịch song ngữ - Y học - Sức khoẻ
Gastrointestinal infections and diarrhea
Nhiễm trùng dạ dày-ruột và tiêu chảy
Diarrhea, which is characterized by frequent and watery bowel movements, is often caused by gastrointestinal infections, although it can also come from other illnesses or changes in diet.
Tiêu chảy, đặc trưng là đi tiêu nhiều lần và đi tiêu ra nước, thường do nhiễm trùng dạ dày-ruột gây ra, mặc dù cũng có thể là do một số bệnh khác hoặc do thay đổi chế độ ăn uống.

When you were a kid, did you like to chant "diarrhea, diarrhea" to make your friends laugh? Now you probably associate the word with discomfort and embarrassment because having diarrhea is no fun. But nearly everybody gets it once in a while, and it's usually caused by gastrointestinal infections.

Hồi bé bạn có thích hô “ỉa chảy, ỉa chảy” cho bạn bè cười không? Giờ thì có lẽ là bạn cũng liên tưởng được khái niệm của từ “tiêu chảy” và sự khó chịu, ngượng ngùng bởi bị tiêu chảy chẳng có gì hay ho hết. Nhưng phần đông người ta ai cũng đều thỉnh thoảng bị, và thường là do nhiễm trùng dạ dày-ruột gây ra.

What are gastrointestinal infections?

Diarrhea, which is characterized by frequent and watery bowel movements, is often caused by gastrointestinal infections, although it can also come from other illnesses or changes in diet. Germs such as parasites, viruses, or bacteria can all cause gastrointestinal (GI) infections.

Nhiễm trùng dạ dày-ruột là gì?

Tiêu chảy, đặc trưng là đi tiêu nhiều lần và đi tiêu ra nước, thường do nhiễm trùng dạ dày-ruột gây ra, mặc dù cũng có thể là do một số bệnh khác hoặc do thay đổi chế độ ăn uống. Các mầm bệnh chẳng hạn như động vật ký sinh, vi rút, hoặc vi khuẩn đều có thể gây nhiễm trùng dạ dày-ruột (GI).

Which germs are responsible for diarrhea depends on the geographic area a person lives in and its level of sanitation, economic development, and hygiene standards. For example, countries that have poor sanitation or use human waste as fertilizer tend to have outbreaks of diarrhea when intestinal bacteria or parasites contaminate crops or drinking water.

Mầm bệnh nào gây tiêu chảy phù thuộc vào khu vực địa lý của bệnh nhân sinh sống và tuỳ thuộc vào mức độ vệ sinh, phát triển kinh tế, và tiêu chuẩn vệ sinh. Chẳng hạn như, các quốc gia có tình trạng vệ sinh kém hoặc sử dụng chất thải con người làm phân bón thường hay bùng phát bệnh tiêu chảy khi vi khuẩn đường ruột hoặc động vật ký sinh đường ruột gây bệnh cho cây trồng hoặc làm nhiễm bẩn nước uống.

In developed countries like the United States, outbreaks of diarrhea are most often caused by what we call food poisoning. Food poisoning happens when toxins made by bacteria in food that is not handled, stored, or cooked properly make a person sick.

Ở các nước phát triển như Hoa Kỳ, tình trạng bùng phát bệnh tiêu chảy thường gây ra nhất do những gì mà chúng ta gọi là ngộ độc thực phẩm. Ngộ độc thực phẩm xảy ra khi độc tố do vi khuẩn sinh ra trong thức ăn không được chế biến, bảo quản, hoặc nấu đúng cách làm cho người ta bị bệnh.

The viruses that cause diarrheal illness, also known as viral gastroenteritis, can pass through a household (or a college dorm or other place where lots of people live together) quickly because they're highly infectious. Luckily, the diarrhea usually goes away on its own in a few days. For healthy teens and adults, viral gastroenteritis is a common but minor inconvenience. But for small children and people with chronic illnesses, it can lead to dehydration that requires medical attention.

Vi rút gây bệnh tiêu chảy, cũng được gọi là viêm dạ dày-ruột do vi rút, có thể lây lan trong gia đình (hoặc phòng tập thể trường cao đẳng hay các nơi khác mà nhiều người sống chung với nhau) nhanh chóng bởi chúng rất dễ lây lan. May là, bệnh tiêu chảy thường có thể tự hết trong một vài ngày. Đối với các thanh thiếu niên và người lớn khỏe mạnh thì chứng viêm dạ dày-ruột do vi rút rất thường thấy nhưng không khó chịu lắm. Nhưng đối với trẻ nhỏ và người bị bệnh mãn tính, nó có thể dẫn đến mất nước bắt buộc phải được điều trị.

Many different types of bacteria and parasites can also cause GI infections and diarrhea. Most are not serious and go away after a few days, but others can be quite serious.

Nhiều loại vi khuẩn và động vật ký sinh khác cũng có thể gây nhiễm trùng dạ dày-ruột và tiêu chảy. Hầu hết đều không có gì nghiêm trọng và có thể tự hết trong vòng một vài ngày, nhưng số khác có thể rất nặng.

Common GI infections

Here are a few types of GI infections that you may have heard about:

    * Salmonella bacteria lead to between 1 and 5 million cases of diarrheal illness in the United States each year. These bacteria are a major cause of food poisoning and are frequently found in raw chicken or eggs.

Các kiểu nhiễm trùng dạ dày-ruột thường gặp

Dưới đây là một vài kiểu nhiễm trùng dạ dày-ruột mà có thể là bạn đã nghe nói tới:

* Khuẩn xan-mô-nen mỗi năm gây từ 1 đến 5 triệu ca tiêu chảy ở Hoa Kỳ. Loại vi khuẩn này là nguyên nhân chính gây ngộ độc thực phẩm và thường có trong thịt gà sống hoặc trứng sống.

    * Shigella bacteria are highly contagious and spread easily from person to person. They attack the intestinal wall and may cause ulcers that bleed. Shigella infections account for more than 160 million cases of diarrhea around the world each year.

* Vi khuẩn lỵ shigella rất dễ lây lan và phát tán dễ dàng từ người này sang người khác. Chúng tấn công thành ruột và có thể gây loét chảy máu. Mỗi năm trên thế giới có trên 160 triệu người bị tiêu chảy do nhiễm Shigella.

    * E. coli bacteria are found in the bowel movements of people and animals. Some strains of the bacteria secrete a toxin that can be life threatening for small children and older people. Others can cause traveler's diarrhea, a milder infection. E. coli infections spread through direct person-to-person contact or contaminated water or food, such as undercooked beef in hamburgers or unwashed fruit that came into contact with animal manure.

* Vi khuẩn đường ruột E. coli có trong phân người và động vật. Một số dòng vi khuẩn tiết ra độc tố có thể gây nguy hiểm đến tính mạng cho trẻ nhỏ và người lớn. Số khác có thể gây tiêu chảy do đi du lịch qua vùng khác, đây là chứng nhiễm trùng nhẹ hơn. Nhiễm E. Coli phát tán qua tiếp xúc trực tiếp giữa người và người hoặc tiếp xúc với nước hoặc thức ăn nhiễm bẩn, chẳng hạn như thịt bò chưa chín trong bánh hamburger hoặc trái cây tiếp xúc với phân bón động vật chưa được rửa sạch.

    * The Giardia parasite, which spreads easily through contaminated water and human contact, is another common cause of diarrheal infections in the United States. This parasite can spread in water parks and pools because it is resistant to chlorine treatment. Bathing in and drinking water from contaminated streams or lakes can also lead to an infection and chronic diarrhea. Infants in child-care settings often become infected with Giardia and can bring the parasite home, causing diarrhea in family members.

* Ký sinh trùng Giardia (ký sinh trùng roi), phát tán dễ dàng qua nước nhiễm bẩn và tiếp xúc với người, đây là nguyên nhân thường thấy khác gây nhiễm tiêu chảy ở Mỹ. Loại động vật ký sinh này có thể phát tán ở những công viên nước và hồ bơi vì nó chịu được phương pháp xử lý bằng clo. Tắm và uống nước ở sông hoặc hồ nhiễm bẩn cũng có thể gây nhiễm trùng và tiêu chảy kinh niên. Trẻ sơ sinh ở những trong môi trường chăm sóc trẻ thường bị nhiễm bệnh trùng roi và có thể mang động vật ký sinh này về nhà, gây tiêu chảy cho người thân trong gia đình.

    * Another parasite, Cryptosporidium, is a common culprit behind diarrhea epidemics in child-care centers and other public places. Cryptosporidium often causes watery diarrhea that can last for 2 weeks or more.

* Một loại động vật ký sinh khác là ký sinh trùng Cryptosporidium, đây là nguyên nhân gây dịch tiêu chảy tiềm ẩn thường gặp ở các trung tâm chăm sóc trẻ em và các khu vực công cộng khác. Ký sinh trùng Cryptosporidium thường gây tiêu chảy nước có thể kéo dài trong 2 tuần trở lên.

What are the signs and symptoms?

Usually GI infections cause abdominal cramping followed by diarrhea. You may also experience:

    * fever

    * loss of appetite

    * nausea

    * vomiting

    * weight loss

    * dehydration

    * mucus or blood in the stool

Dấu hiệu và triệu chứng của nhiễm trùng dạ dày-ruột là gì?

Thông thường thì nhiễm trùng dạ dày-ruột gây chuột rút ở bụng sau khi bị tiêu chảy. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể bị:

* sốt

* chán ăn

* buồn nôn

* ói mửa

* sụt cân

* mất nước

* trong phân có máu hoặc có chất nhầy

These symptoms typically last for a few days or longer. If your symptoms last for more than 2 weeks, however, you have chronic diarrhea. Call your doctor if you think that you have chronic diarrhea or if you see blood in your stool.

Các triệu chứng này thường kéo dài trong một vài ngày hoặc lâu hơn. Tuy nhiên, nếu thấy chúng kéo dài trên 2 tuần, thì bạn có thể bị tiêu chảy kinh niên rồi đấy. Hãy gọi điện cho bác sĩ nếu nghĩ rằng mình bị tiêu chảy kinh niên hoặc nếu thấy trong phân có máu.

When will symptoms appear?

The incubation period for a gastrointestinal infection can vary depending on the particular germ causing it. For example, the Shigella incubation period is usually 2 to 4 days, but the period for viral infections ranges from 4 to 48 hours.

Các triệu chứng sẽ xuất hiện khi nào?

Thời kỳ ủ bệnh đối với chứng nhiễm trùng dạ dày-ruột có thể thay đổi tùy vào mầm bệnh cụ thể nào đó đã gây bệnh. Chẳng hạn như, thời kỳ ủ bệnh của vi khuẩn bệnh lỵ shigella thường là từ 2 đến 4 ngày, nhưng thời kỳ ủ bệnh của chứng nhiễm vi rút dao động từ 4 đến 48 giờ.

Parasitic infections generally have longer incubation periods, such as a Giardia infection, in which symptoms can take from 1 to 4 weeks to appear. Then, depending on the type of germ and the person's overall health, a diarrheal infection can last for a few days or a few weeks.

Nhiễm ký sinh thường có thời kỳ ủ bệnh lâu hơn, chẳng hạn như nhiễm trùng roi đơn bào ký sinh trong ruột non, các triệu chứng có thể phải mất từ 1 đến 4 tuầm mới xuất hiện. Sau đó, tùy vào loại mầm bệnh và sức khoẻ tổng quát của bệnh nhân, nhiễm trùng tiêu chảy có thể kéo dài trong một vài ngày hoặc một vài tuần.

How long are GI infections contagious?

Diarrheal infections are highly contagious. They can spread from person to person via dirty hands, contaminated food or water, and some pets. Most cases are contagious for as long as a person has diarrhea, but some infections can be contagious for even longer.

Nhiễm trùng dạ dày-ruột lây lan trong thời gian bao lâu?

Nhiễm tiêu chảy rất dễ lây lan. Chúng có thể lây lan từ người này sang người kia qua tay bẩn, thức ăn hoặc nước uống nhiễm bệnh, và một vài thú nuôi. Đa số các trường hợp đều dễ lây trong thời gian bệnh nhân bị tiêu chảy, nhưng một số bệnh nhiễm trùng cũng có thể lây lan trong thời gian lâu hơn.

Can I prevent these infections?

The most effective way to prevent contagious diarrheal infections is to wash your hands frequently. Dirty hands carry germs into the body when you do things like bite your nails or use your hands when eating. It's important to always wash your hands with soap and water thoroughly after using the bathroom and before eating, especially if you know there's an illness going around. Making sure your bathroom surfaces are clean can also help to prevent infections.

Tôi có thể ngăn ngừa các chứng nhiễm trùng này không?

Cách ngăn ngừa lây nhiễm tiêu chảy hiệu quả nhất là rửa tay thường xuyên. Tay bẩn mang mầm bệnh vào cơ thể khi bạn làm một số chuyện chẳng hạn như cắn móng tay hoặc dùng tay bốc thức ăn. Điều quan trọng là phải luôn rửa sạch tay bằng nước và xà phòng kỹ lưỡng sau khi đi vệ sinh xong và trước khi ăn, nhất là khi bạn biết xung quanh mình đang có bệnh. Phải đảm bảo bề mặt phòng tắm sạch sẽ cũng có thể giúp phòng tránh nhiễm trùng.

Food and water can also spread germs that cause diarrhea. To help protect yourself, cook foods thoroughly and wash raw fruits and vegetables well before eating them. Avoid eating pink hamburgers or other undercooked meat, and always refrigerate leftovers quickly — your delicious turkey dinner can grow nasty bacteria after just a few hours of sitting on the counter.

Thức ăn và nước cũng có thể làm phát tán mầm bệnh gây tiêu chảy. Để có thể tự bảo vệ mình, bạn nên nấu chín thức ăn kỹ lưỡng và rửa sạch rau và trái cây sống cẩn thận trước khi ăn. Tránh ăn bánh hamburger còn màu hồng (thịt chưa chín) hoặc các loại thịt chưa được nấu chín khác,và hãy luôn ướp lạnh thức ăn thừa nhanh chóng – món gà tây ngon lành vào bữa tối của bạn có thể phát sinh vi khuẩn dữ dội sau khi bày ra trên mặt bàn nhà bếp.

Make sure your kitchen counters and cooking utensils are clean, too, especially after they've been in contact with raw meat, eggs, and poultry. Avoid eating food that's been left out for a few hours, even if it's been reheated, because toxins can still survive in the food.

Đảm bảo quầy nhà bếp và các dụng cụ nấu nướng cũng phải sạch, nhất là sau khi chúng đã tiếp xúc với thịt, trứng, và thịt gia cầm sống. Tránh ăn thức ăn đã bị bỏ ra ngoài một vài tiếng đồng hồ, dù là được hâm lại, vì độc tố vẫn có thể tồn tại trong thức ăn.

If you're traveling or camping, never drink from streams, springs, or lakes unless local health authorities have certified the water safe for drinking. In some developing countries, you may want to stick to bottled water and drinks rather than tap water — and be careful about buying food from street vendors.

Nếu bạn đang du lịch hoặc cắm trại, không bao giờ uống nước suối, sông, hoặc hồ trừ phi cơ quan y tế địa phương đã chứng nhận nước uống được an toàn. Ở một số nước đang phát triển, bạn có lẽ phải luôn uống nước đóng chai chớ không phải là nước máy - và hãy cẩn thận với việc mua thức ăn của người bán dạo.

Pets, particularly reptiles, can also spread germs if they aren't kept away from family eating areas. Never wash pet cages or bowls in the same sink that your family uses to prepare meals. And always wash your hands after handling your pet!

Thú cưng, nhất là các loại bò sát, cũng có thể làm phát tán mầm bệnh nếu không được giữ ở xa khu vực ăn uống của gia đình. Không bao giờ rửa chuồng thú hoặc chén ăn trong cùng bồn rửa mà gia đình sử dụng để chuẩn bị bữa ăn. Và lúc nào cũng nên rửa tay sau khi tiếp xúc với thú nuôi của mình!

Should I call my doctor?

Sometimes, despite your best efforts, you can't prevent diarrheal infections. Tell an adult if you have diarrhea, fever, vomiting, or severe abdominal pain. That person can help you decide whether to call your doctor. If you feel listless and your mouth and skin feel dry, or if your bowel movements contain blood or mucus, you should contact or see a doctor right away. You should also go to the doctor if you are vomiting so much that you can't keep down fluids or if your symptoms last more than 3 days.

Tôi có nên gọi điện cho bác sĩ không?

Đôi khi, mặc dù đã nỗ lực hết sức, bạn cũng không thể ngăn ngừa được nhiễm tiêu chảy. Hãy nói cho một người lớn nào đó biết nếu bạn bị tiêu chảy, sốt, ói, hoặc đau bụng dữ dội. Người ấy có thể giúp bạn quyết định xem có nên gọi cho bác sĩ hay không. Nếu bạn cảm thấy bơ phờ; khô miệng và khô da; hoặc nếu trong phân của bạn có chất nhầy hoặc máu, thì bạn nên liên lạc hoặc đến khám bác sĩ ngay tức khắc. Bạn cũng nên đi khám bác sĩ nếu ói quá nhiều đến nỗi không giữ nước được hoặc nếu triệu chứng của bạn kéo dài trên 3 ngày.

How are these infections treated?

Most infections that cause diarrhea, especially viral infections, will go away without treatment. Taking it easy at home and drinking plenty of fluids to avoid dehydration are the best ways to ride out the illness. If you do become dehydrated, you might need to go to the hospital for intravenous (IV) fluids to replace those lost to diarrhea, vomiting, and fever.

Các bệnh nhiễm trùng này được điều trị như thế nào?

Đa số các bệnh nhiễm trùng gây tiêu chảy, nhất là nhiễm vi rút, sẽ tự hết mà không cần điều trị gì. Bạn nên nghỉ ngơi ở nhà và uống nhiều nước để tránh mất nước là cách tốt nhất để vượt qua căn bệnh này. Nếu thật sự bị mất nước, thì có lẽ bạn cần phải đến bệnh viện để truyền dịch để bù lại lượng nước mất do tiêu chảy, ói, và sốt.

If you end up visiting your doctor, you may need to give a stool sample so he or she can find out what type of infection you have. Whether you need medicine will depend on which germ is causing the illness. If you have a parasitic infection, it will probably be treated with antiparasitic medicine to cure the illness.

Nếu cuối cùng phải đến bác sĩ thì có thể bạn cần phải lấy mẫu phân để bác sĩ có thể tìm ra được loại nhiễm trùng của bạn là gì. Bạn cần phải sử dụng thuốc hay không tuỳ thuộc vào loại mầm bệnh gây bệnh cho bạn là gì. Nếu bạn bị nhiễm ký sinh, thì có lẽ bạn phải được điều trị bằng thuốc diệt ký sinh trùng.

Most GI infections caused by viruses and many bacterial infections do not need treatment, but someone with a weakened immune system who gets a bacterial intestinal illness may need to take prescription antibiotics to prevent the infection from spreading throughout the body.

Đa số các bệnh nhiễm trùng dạ dày-ruột gây ra do vi rút và nhiều bệnh nhiễm khuẩn khác không cần phải điều trị, nhưng người có hệ miễn dịch yếu bị bệnh đường ruột do vi khuẩn gây ra có thể cần nên sử dụng thuốc kháng sinh theo toa để ngăn ngừa nhiễm trùng phát tán khắp cơ thể.

What can I do to feel better?

You'll feel better if you stay well hydrated, so drink lots of water. In addition to fluid that is lost during bouts of diarrhea, electrolytes (sodium and potassium) are also lost and need to be replaced because the body cannot function properly without them. Try sipping broth or soup, which contain sodium, and 100% fruit juice (with no added sugar), which contains potassium.

Tôi có thể làm gì để cảm thấy khỏe hơn?

Bạn sẽ cảm thấy khỏe hơn nếu bổ sung đầy đủ nước, vì vậy hãy uống nhiều nước. Ngoài lượng nước bị mất trong khi tiêu chảy thì các chất điện phân (na-tri và ka-li) cũng mất và cần được bù lại bởi cơ thể không thể hoạt động tốt nếu không có những chất đó. Hãy cố húp thêm nước xuýt hoặc canh, chứa na-tri, và 100% nước ép trái cây chứa ka-li (không thêm đường).

When you feel ready to eat something more substantial, try soft fruits or vegetables, which also contain potassium. Avoid milk products and fatty, high-fiber, or very sweet foods until the diarrhea subsides, and don't drink sports drinks or soft drinks — although they contain electrolytes, their high sugar content may aggravate diarrhea.

Khi bạn cảm thấy có thể ăn được món gì đó bổ dưỡng hơn thì hãy thử ăn rau hoặc trái cây mềm, cũng có chứa ka-li. Nên tránh các sản phẩm làm từ sữa và các loại thức ăn chứa nhiều chất béo, giàu chất xơ, hoặc quá ngọt cho đến khi giảm bớt tiêu chảy, và đừng nên uống các thức uống thể thao hoặc nước giải khát - mặc dù chúng cũng có chứa chất điện phân, lượng đường dồi dào của chúng có thể làm cho tiêu chảy càng dữ dội hơn.

As uncomfortable as diarrhea may be, it is usually short-lived. Drink enough fluids and follow your doctor's instructions, and usually you'll be feeling better in no time.

Có thể tiêu chảy làm cho bạn cảm thấy không thoải mái, nhưng nó thường mau hết. Hãy uống đủ nước và làm theo chỉ dẫn của bác sĩ, và thường là bạn sẽ khỏe hơn liền thôi.

 
Đăng bởi: kemdau
Bình luận
Đăng bình luận
Bình luận
Đăng bình luận
Vui lòng đăng nhập để viết bình luận.
Gửi